Voeding tijdens zwangerschap
Eet en leef je al gezond? Dan hoef je bijna niets te veranderen in je zwangerschap. Je hoeft echter ook niet méér te eten. Er zijn wel mag je een aantal dingen die je beter niet kunt eten. Daarover lees je hieronder meer. Ook zijn er bepaalde gewoontes die erg slecht zijn voor je baby, zoals roken, alcohol of drugs.
- Voeding tijdens zwangerschap
- Roken, alcohol en drugs tijdens de zwangerschap
- Medicijnen tijdens de zwangerschap
Wil je graag persoonlijk advies over de voeding tijdens je zwangerschap of maak je je ergens zorgen over? Je bent altijd welkom bij ons op de praktijk. Wil je een afspraak maken of kennis komen maken? Neem hiervoor contact met ons op via 020-775 99 27. We zijn op werkdagen tussen 08:30 en 16:00 uur telefonisch te bereiken. Ook is het mogelijk om ons een mail sturen naar verloskundigen@pregnanta.nl. Wij zullen dan zo snel mogelijk contact met je opnemen voor het inplannen van een afspraak.
HOEVEEL VOEDING HEB JE GEMIDDELD NODIG TIJDENS DE ZWANGERSCHAP?
- 6–7 boterhammen, het liefst volkorenbrood
- 200 gram aardappelen, rijst, pasta of peulvruchten, dat is ongeveer 4 opscheplepels
- 200 gram groenten, dat is ongeveer 4 opscheplepels
- 2 stuks fruit
- 450 milliliter melkproducten
- 30 gram kaas. Dat is ongeveer 1,5 grote plak
- 100 tot 125 gram vlees, vleeswaren, vis, ei en vleesvervangers
- 30-35 gram halvarine voor op brood
- 15 gram (1 eetlepel) vloeibare bak– en braadproducten
- 1,5–2 liter water, thee zonder theïne, en andere dranken
WAAR MOET JE OP LETTEN MET VOEDING TIJDENS DE ZWANGERSCHAP?
Sommige producten kun je beter niet eten tijdens je zwangerschap. Deze producten kunnen schadelijk zijn voor jou en je kindje omdat de bacterie Listeria of de parasiet Toxoplasma gondii erin kan zitten.
Listeria
Listeria is een bacterie die veel voorkomt in het water, in de grond, in veevoer en in poep. Je kunt de bacterie in je lichaam krijgen via rauwe en gerookte levensmiddelen. Maar de bacterie kan ook voorkomen op het aanrecht, in de afwasborstel of in het vaatdoekje. Als je iets eet waar per ongeluk de listeriabacterie in zit, kun je een voedselvergiftiging krijgen. Deze voedselvergiftiging kan schadelijk zijn voor je kindje. De kans dat je door listeria een voedselvergiftiging krijgt, is behoorlijk klein. Toch kun je beter geen levensmiddelen eten waar misschien listeria in zit. Levensmiddelen waar listeria in kan zitten zijn zachte kazen die van rauwe melk zijn gemaakt. Gepasteuriseerde melk is wel veilig en wordt gebruikt in veel soorten kazen. Ook vacuüm verpakte vis kan listeria bevatten.
TEVEEL VITAMINE A
Te veel vitamine A kan schadelijk zijn voor je kindje. In lever zit veel vitamine A. Eet hier weinig van of eet het niet. Lever zit in: leverworst, leverpastei, paté, Hausmacher, Berliner en leverkaas. Eet hiervan niet meer dan één boterham per dag.
FOLIUMZUUR
Tijdens de zwangerschap is het belangrijk om voldoende foliumzuur in je lichaam te hebben. Helaas zit daar niet genoeg van in je eten. Zelfs niet als je heel gezond eet. Daarom is het belangrijk om tijdens de zwangerschap tabletten met foliumzuur te slikken. Je kunt hier het best zo vroeg mogelijk mee beginnen: al vanaf het moment dat je zwanger wilt worden. Als je tien weken zwanger bent, kun je stoppen met de foliumzuurtabletten.
Als je foliumzuur slikt, heb je een kleinere kans dat je kindje een open ruggetje krijgt. Deze kans is ongeveer de helft kleiner dan wanneer je geen foliumzuur slikt. Want een open ruggetje heeft te maken met het zenuwstelsel van het kindje. Dat zenuwstelsel wordt meteen na de bevruchting gemaakt, en om dat te maken is foliumzuur nodig.
TOXOPLASMOSE
De toxoplasma gondii is een parasiet. Deze parasiet veroorzaakt de infectieziekte toxoplasmose. Als je besmet bent, kun je allerlei vage klachten krijgen. Bijvoorbeeld: moeheid, lusteloosheid, dikke klieren, koorts en huiduitslag. Vaak weet je niet dat je besmet bent. Na een paar weken of maanden is de ziekte over. Je lichaam heeft dan antistoffen gemaakt: je bent dan immuun voor toxoplasmose. Als je tijdens de zwangerschap besmet raakt met toxoplasmose, kan je kindje een ernstige infectie krijgen. Daar is niets tegen te doen. De meeste mensen weten niet of ze immuun zijn voor toxoplasmose. En met een test weet je het vaak nog niet zeker. Probeer daarom besmetting te voorkomen als je zwanger bent.
Deze parasiet zit in rauw vlees en op rauwe groente. Was daarom je groenten heel goed. En bak het vlees goed door. Het mag niet meer rood zijn van binnen. Eet ook geen producten die van rauw vlees zijn gemaakt, zoals rosbief, filet americain, tartaar of carpaccio. Ook zit deze parasiet in kattenpoep. Laat daarom tijdens de zwangerschap de kattenbak door iemand anders verschonen. Kan dat niet? Gebruik dan handschoenen en was de handschoenen voordat je ze uittrekt. Was daarna ook je handen. Je kunt natuurlijk ook wegwerphandschoenen gebruiken. Gebruik ook handschoenen tijdens het tuinieren en was je handen daarna.
VEGETARISCH ETEN
Vegetarisch eten tijdens de zwangerschap is geen probleem. Maar let er wel extra goed op dat je genoeg vitamine B en ijzer binnen krijgt. Vitamine B zit in volkoren producten, aardappelen, peulvruchten, eieren, zuivelproducten en vleesvervangers. Eet deze producten daarom regelmatig. Eet je helemaal geen dierlijke producten, zoals melk, kaas en eieren? Dan raden we je aan om naar een diëtist te gaan. De diëtist kan beoordelen of je lichaam nog genoeg vitaminen, mineralen en bouwstoffen krijgt.
Ijzerproducten: Bruinbrood, volkorenbrood, roggebrood, muesli, volkorenmacaroni, zilvervliesrijst, volkorenbeschuit, alle soorten vlees, vis en kip, eieren, vleeswaren, aardappelen, alle soorten peulvruchten, alle soorten groente, noten, appelstroop.
TOXOPLASMOSE
De toxoplasma gondii is een parasiet. Deze parasiet veroorzaakt de infectieziekte toxoplasmose. Als je besmet bent, kun je allerlei vage klachten krijgen. Bijvoorbeeld: moeheid, lusteloosheid, dikke klieren, koorts en huiduitslag. Vaak weet je niet dat je besmet bent. Na een paar weken of maanden is de ziekte over. Je lichaam heeft dan antistoffen gemaakt: je bent dan immuun voor toxoplasmose. Als je tijdens de zwangerschap besmet raakt met toxoplasmose, kan je kindje een ernstige infectie krijgen. Daar is niets tegen te doen. De meeste mensen weten niet of ze immuun zijn voor toxoplasmose. En met een test weet je het vaak nog niet zeker. Probeer daarom besmetting te voorkomen als je zwanger bent.
Deze parasiet zit in rauw vlees en op rauwe groente. Was daarom je groenten heel goed. En bak het vlees goed door. Het mag niet meer rood zijn van binnen. Eet ook geen producten die van rauw vlees zijn gemaakt, zoals rosbief, filet americain, tartaar of carpaccio. Ook zit deze parasiet in kattenpoep. Laat daarom tijdens de zwangerschap de kattenbak door iemand anders verschonen. Kan dat niet? Gebruik dan handschoenen en was de handschoenen voordat je ze uittrekt. Was daarna ook je handen. Je kunt natuurlijk ook wegwerphandschoenen gebruiken. Gebruik ook handschoenen tijdens het tuinieren en was je handen daarna.
VEGETARISCH ETEN
Vegetarisch eten tijdens de zwangerschap is geen probleem. Maar let er wel extra goed op dat je genoeg vitamine B en ijzer binnen krijgt. Vitamine B zit in volkoren producten, aardappelen, peulvruchten, eieren, zuivelproducten en vleesvervangers. Eet deze producten daarom regelmatig. Eet je helemaal geen dierlijke producten, zoals melk, kaas en eieren? Dan raden we je aan om naar een diëtist te gaan. De diëtist kan beoordelen of je lichaam nog genoeg vitaminen, mineralen en bouwstoffen krijgt.
Ijzerproducten: Bruinbrood, volkorenbrood, roggebrood, muesli, volkorenmacaroni, zilvervliesrijst, volkorenbeschuit, alle soorten vlees, vis en kip, eieren, vleeswaren, aardappelen, alle soorten peulvruchten, alle soorten groente, noten, appelstroop.
ROKEN, ALCOHOL EN DRUGS TIJDENS ZWANGERSCHAP
Roken, alcohol drinken en het gebruiken van drugs wordt afgeraden als je zwanger bent. De stoffen komen namelijk door de placenta bij de baby terecht en kan schadelijke effecten hebben voor de baby zijn gezondheid op korte en lange termijn. We weten dat het moeilijk is te stoppen met verslavende middelen. Mocht het nog niet gelukt zijn om zelf te stoppen, dan zullen wij je hierbij helpen. Samen zullen we een plan maken zodat je de beste start kan geven aan je kindje.
ROKEN
Bijna iedereen weet dat roken ongezond is. Maar niet iedereen weet dat het ongeboren kindje er ook last van heeft. Het krijgt tijdens de zwangerschap via de navelstreng voedingsstoffen en zuurstof. Als je rookt, komen ook de schadelijke stoffen van sigaretten via de navelstreng in het bloed van je kindje. Hierdoor krijgt het minder zuurstof, waardoor je kindje minder groeit en zwakker is.
Veel vrouwen denken dat ze niet hoeven te stoppen met roken als ze zwanger zijn. Ze denken dat ze veel stress krijgen als ze stoppen, en dat dit nog slechter is voor hun kindje. Ook denken ze dat het niet helpt om te stoppen als ze al lange tijd roken, of als ze al een tijdje zwanger zijn. Voor al deze voorbeelden geldt dat het niet waar is.
ALCOHOL
Het is beter om tijdens je zwangerschap helemaal geen alcohol te drinken, ook niet af en toe een glaasje. In iedere week van je zwangerschap kan alcohol gevaarlijk zijn voor je kindje. In de eerste drie maanden kunnen vooral afwijkingen aan delen van het lichaam of organen ontstaan. In de laatste drie maanden is alcohol gevaarlijk voor de groei van het kindje. Je lichaam neemt alcohol via de maag en de dunne darm in je bloed op. De lever zorgt ervoor dat de alcohol uit je lichaam verdwijnt. Als je drinkt terwijl je zwanger bent, komt de alcohol via je bloed ook in het lichaam van je kindje. Voor je kindje is het moeilijk om deze stof uit het bloed kwijt te raken. Als straks je kindje geboren is en je geeft borstvoeding, dan komt de alcohol die je drinkt via de moedermelk bij je kindje binnen. Het maakt niet uit of je bier, wijn of sterke drank drinkt.
WAT ZIJN DE RISICOS VAN ALCOHOL?
- De kans is groter dat je een miskraam krijgt, dat je kindje dood geboren wordt of te vroeg geboren wordt.
- Je kindje kan lichamelijke en geestelijke problemen krijgen. Het kan bijvoorbeeld vaak huilen, problemen hebben met slapen of heel erg druk zijn. Maar het kan ook problemen krijgen met leren, of een lichamelijke of verstandelijke handicap krijgen.
DRUGS
Drugs gebruiken in de zwangerschap is erg gevaarlijk voor je kindje. Zelfs als het kindje straks geboren is en ouder wordt, kan het last hebben van de drugs die je tijdens de zwangerschap hebt gebruikt.
Klachten die je kind kan krijgen:
- Achterstand met emoties en dingen begrijpen
- Achterstand met bewegen
- Lichamelijke afwijkingen
MEDICIJNEN TIJDENS ZWANGERSCHAP
Sommige medicijnen zijn gevaarlijk voor het ongeboren kindje. De schadelijke stoffen komen door de placenta heen in je kindje. Vroeger dachten mensen dat het niet gevaarlijk was om medicijnen te gebruiken tijdens je zwangerschap. Dat is niet zo. Niet alle medicijnen zijn gevaarlijk voor je kindje. Sommige medicijnen kun je gewoon innemen. Andere medicijnen zijn wel gevaarlijk en mag je niet gebruiken. Van veel medicijnen weten we niet of ze gevaarlijk zijn voor je kindje. Artsen proberen ervoor te zorgen dat vrouwen deze medicijnen niet hoeven te gebruiken tijdens hun zwangerschap.
Soms moeten vrouwen een medicijn gebruiken, ook al kan het medicijn gevaarlijk zijn voor het kindje. Dit is zo wanneer de ziekte van de moeder gevaarlijker is voor het kindje dan de medicijnen. Bijvoorbeeld bij epilepsie. De arts kijkt dan goed naar de risico’s van de ziekte en de risico’s van de medicijnen.
PARACETAMOL
Je kunt paracetamol nemen zonder te overleggen met ons of je huisarts. Je mag maximaal 6 tabletten van 500 mg per dag slikken. Per keer mag je dan maximaal 2 van deze tabletten nemen. Let op: in deze paracetamol mag geen codeïne, cafeïne of andere middelen zitten. Alleen paracetamol dus. Het is beter om geen aspirine te slikken in de zwangerschap. Want van aspirine wordt je bloed dunner. Dit kan de kans op bloedingen vergroten. (Sommige vrouwen krijgen juist aspirine tijdens de zwangerschap voorgeschreven omdat er een verdenking op stollingsproblemen is. Voor hen geldt dit uiteraard niet.)